موضوع آزمایش: محلول سازی
محلول سازی
یکی از متداواترین و در عین حال دقیق ترین کارهایی است که در آزمایشگاه انجام می شود.
محلول سازی به معنای ساختن محلول مورد نظر و لازم از محلول های استاندارد می باشد.
محلول استاندارد
محلولی است که در آن ، رابطه بین مقادیر ماده حل‌شده و محلول یا رابطه بین مقدار ماده حل‌شده و حلال به نحوی معلوم باشد. با معلوم بودن مقدار ماده حل‌شونده و مقدار حلال تشکیل دهنده محلول ، غلظت محلول مشخص می‌گردد . بسیاری از واکنش‌ها در حالت محلول انجام می‌شوند و محاسبه‌های کمی برای این‌گونه واکنش‌ها بر مبنای غلظت آن ها صورت می‌گیرد. برای بیان غلظت ، روش‌های گوناگونی وجود دارد و محلول های استاندارد را براساس غلظت بیان می‌کند.
محلول های استاندارد کاربردهای زیادی دارند ، از جمله در تجزیه های تیترسنجی (تیتراسیون) ، واکنش‌های خنثی شدن و واکنش‌های اکسیداسیون-احیا و...
وسایل و مواد مورد نیاز:
پیپت، پوار، بالن حجمی، با توجه به آزمایش گروه (هیدروکلریک اسید)، آب مقطر
روش کار:
با توجه به مسئله 1: 100 cc از محلول هیدروکلریک 0/05 N از اسید غلیظ تجاری:
از طریق معادلات مقدار لازم اسید جهت انجام واکنش را محاسبه می کنیم:
(مشخصات هیدروکلریک اسید: a=37% , d=1.19 , fw=36.46)
Nc = 10ad / E ==> (10 x 37 x 1/19) / 36.46 = 12.07 ==> Nc = 12.07
E = fw / N ==> 36.46/ 1 = 36.46
Nc Vc = N Vt ==> 12.07 x Vc = 0.05 x 100 ==> Vc = 0.4 cc
حال مقدار بدست آمده را بوسیله ی پیپت و پوار برداشته و به بالن ژوژه انتقال می دهیم و سپس با آب مقطر به حجم 100 می رسانیم و حال به مسئله ی دوم می پردازیم.
مسئله 2: 100 cc از هیدروکلریک اسید 0/005 N در محلول بالا:
Nc Vc = N Vt ==> 0.05 x Vc = 0.005 x 100 ==> Vc = 10 cc
حال از محلول بدست آمده مسئله ی قبل مقدار 10cc توسط پیپت و پوار برداشته و در بالن ژوژه همراه با آب مقطر به حجم می رسانیم.
نتیجه آزمایش:
مسئله ی 1: Vc = 0.4 cc
مسئله ی 2: Vc = 10 cc
خطای آزمایش:
امکان خطا در برداشت نمونه ها و حجم رساندن وجود دارد.
سوال هفته:
بر روی بر چسب روی شیشه اسید نیتریک آزمایشگاه مشخصات زیر نوشته شده است:
( d=1.14g/cm3 , a=70% , fw=63g/mol)
الف) تعداد اکی والان گرم های موجود در 100 میلی لیتر از این محلول؟
E = fw / n ==> E = 63 / 1(تعداد هیدروژن) ==> E = 63 در 1 لیتر
63/1000 * 100 = 6.3 در 100 میلی لیتر
ب) نرمالیته محلول غلیظ؟
Nc = 10ad / E ==> Nc = (10 x 70 x 1.14) / 63 ==> Nc = 12.66
ج) برای تهیه 500 میلی لیتر محلول اسید نیتریک 0/3 M، چه حجمی از اسید غلیظ فوق لازم است؟
CM Vc = CM Vt ==> 12.66 x Vc = 0.3 x 500 ==> Vc = 150 / 12.66 = 11.84 cc
CM = 10ad / fw = (10 x 70 x 1.14) / 63 = 12.66 M
