دانشجویان مواد دانشگاه تجن

گرچه منزل بس خطرناک است و مقصد بس بعید، هیچ راهی نیست که آن را نیست پایان، غم مخور

دانشجویان مواد دانشگاه تجن

گرچه منزل بس خطرناک است و مقصد بس بعید، هیچ راهی نیست که آن را نیست پایان، غم مخور

جلسه هشتم****18/2/90

پرگنه های باکتری (کلونی های باکتریایی): بعد از رشد میکروارگانیزم ها بر روی محیط کشت جامد، باکتری ها به صورت کلونی هایی که با چشم غیر مسلح قابل رویت است، دیده می شود و گاهی نیز اتفاق می افتد که کلونی ها به قدری ریز هستند که فقط با استفاه از میکروسکوپ قابل مشاهده اند. گاهی بعد از کشت باکتری، سطح محیط کشت کاملا پوشانده می شود که علت این امر قدرت حرکت برخی از میکروارگانیزم هاست که با تحرک خود، در تمام سطح کشت حرکت کرده و محیط را پوشش می دهند.

*برخی از کلونی ها حالت ماهواره ای دارند به این شکل که یک کلونی بزرگ در مرکز قرار دارد و کلونی های ریزی در اطراف آن قرار دارند.

ویژگی های کلونی از لحاظ شکل سطح کلونی: 1- صاف    2- برآمده

کناره های کلونی: 1- دندانه دار   2- صاف و بدون دندانه

رنگ کلونی: از اهمیت زیادی در شناسایی باکتری ها بر خوردار است

قوام کلونی:

1-  بعضی از باکتری ها بدون قوام هستند که شکسته می شوند.

2-  بعضی از باکتری ها با قوام هستند که به راحتی از محیط کشت جدا می شوند.

بر اساس قوام باکتری ها دارای شرایط زیر هستند:

1-  کلونی نرم (smoth): دارای قوام خامه ای و کناره های منظم و شکل هندسی منظمی دارند.

2-  کلونی خشک (rough): دارای قوام خشک و شکل هندسی نا منظم و کناره های نا منظمی دارند.

ویژگی های کلونی: 1- سینرجیستی   2- آنتاگونیستی

1-  سینرجیستی: تقویت و تشدید اثر دو یا چند ماده یا موجود زنده زمانی که در کنار یکدیگر قرار می گیرند. مثل آنتی اکسیدان ها (فرایند پیری به دنبال اکسایش ترکیبات غذایی به ویژه چربی هاست که رادیکال هایی (Ro) ایجاد می کند که مواد آنتی اکسیدانی این فرایند را متوقف می کنند) و هم چنین ویتامین C و E که در نقش تقویت کننده و احیایی را ایفا می کنند.

سینرجیستی در باکتری: برخی باکتری ها به علت توانایی در تولید برخی مواد مثل ویتامین B12 (سیانوکوبالامین) باعث تقویت و تشدید سایر میکروارگانیزم ها می شود.

2-  آنتاگونیستی: تضعیف اثر دو یا چند ماده یا موجود زنده، زمانی که در کنار یکدیگرند. مثل آنتی نوترینت ها (مواد ضد تغذیه ای) که در سویا، پنبه دانه و لوبیا وجود دارند (به طور مثال اگر سویا خام مصرف شود مانع از جذب مواد غذایی می شود و برای از بین بردن این ویژگی از اعمالی مانند حرارت دادن، خیساندن و تغییر PH استفاده می شود).

آنتاگونیستی در باکتری: آنتی بیوتیک ها به دلیل توانایی در ترشح سم و هم چنین نیاسین ها که در این دسته قرار می گیرند.

*در صنایع غذایی سس ماهی و سس سویا دارای این ویژگی اند.

ویژگی تضاد اجرام در کلونی ها: زمانی که در یک محیط غذایی یا محیطی رودوی فلور غالب باکتریایی هضم شود، فرصتی به سایر باکتری ها که کمی حساس ترند داده می شود تا رشد مناسبی از خود نشان دهند.

عومل موثر بر باکتری ها: عوامل مختلف شیمیایی و فیزیکی بر روی باکتری ها تاثیر گذارند.

عوامل فیزیکی:

اشعه دادن: برای ضد عفونی کردن محیط ها می باشد که اشعه ها به دو دسته ی یونیزان و غیر یونیزان تقسیم   می شوند.

اشعه غیر یونیزان: مهم ترین اشعه غیر یونیزان، اشعه فرابنفش می باشد که طیف خاصی از نور خورشید با طول موجی 320-220 nm همراه می باشد و علت اصلی خاصیت ضد عفونی کنندگی نور خورشید می باشد و هر چه طول موج کوتاه تر باشد، قدرت اشعه برای از بین بردن باکتری بیشتر و اشعه تاثیر بیشتری بر روی باکتری   می گذارد.

حداکثر قدرت اشعه فرابنفش در طول موج 260 nm می باشد و میزان عملکرد اشعه فرابنفش بسته به عوامل مختلفی است که عبارتند از: فاصله اشعه، قدرت اشعه، عوامل محیطی (کدورت مهم ترین عامل محیطی         می باشد).

اشعه فرابنفش دارای قدرت نفوذ پایین و سطح عملکرد وسیع است. مثلا در عقیم سازی اسپرم در گونه های مختلف استفاده می شود و هم چنین برای سترون (استریل کردن) محیط های آبی، لوازم ازمایشگاهی، محیط ازمایشگاه استفاده می شود.

اشعه فرابنفش به شدت سرطان زا و خطرناک است و به همین دلیل در زمان استفاده از آن کسی نباید در آزمایشگاه حضور داشته باشد. تاثیری که اشعه فرابنفش بر زنجیره ی DNA دارد، باعث تشکیل دایمر تیمین بر روی زنجیره شده و در نتیجه باعث اختلال ژنتیکی و عدم توانایی در رونویسی از ماده ژنتیکی می شود.

ترمیم در باکتری: دو نوع می باشد، ترمیم وابسته به نور (photo reactivation) و ترمیم بدون نور که      آنزیم های ترمیم کننده ی وابسته به نور فعال می شوند و دایمر تیمین را حذف می کنند.

اشعه یونیزان: مهم ترین اشعه ها اشعه ایکس و گاما می باشند که توسط ژنراتورهای خاصی تولید می شوند و طول موج بسیار کوتاهی دارند.

پرتوتابی این اشعه ها به باکتری باعث تشدید واکنش پذیری میکروبی می شود. این اشعه ها در باکتری ماکرو مولکول ها (نوکلئوئیک یا پروتیین) را تحت تاثیر قرار می دهند و باعث ایجاد شکاف در DNA می شوند. اگر این شکاف در یکی از دو زنجیره باشد، قابل ترمیم است اما اگر در هر دو زنجیره باشد، غیر قابل بازگشت است.

این اشعه ها در برخورد با آب و رطوبت منجر به تشکیل رادیکال هایی می شود که از ایجاد رادیکال ها در آب، OH­o و  HOo2 (ترکیبات اکسید کننده) تشکیل شده که به این مواد پراکساید (اکسایار) گفته می شود. از این    اشعه ها در صنعت برای ضد عفونی کردن لوازم آزمایشگاهی در مقدار زیاد و هم چنین در عقیم سازی گونه های ماده برای ایجاد جمعیت نر استفاده می شود.


نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد